Casos de serendipia
Serendipia é un termo relativamente común na literatura científica en inglés. O dicionario enciclopédico de inglés define “Serendipity”, como: (1) a capacidade de facer descubertas desexables por accidente, ou (2) boa fortuna ou sorte. A primeira definición é máis coherente co significado dado a este termo nas ciencias. Dr Ruy Pérez Tamayo-definea como “a capacidade de facer descubertas por accidente e sagacidade, ao procurar por outra cousa”. Esta definición implica o individuo que fixo a observación casual a entender que realmente encontrou algo valioso e continuar ou reorientar a investigación ante esta descuberta. É dicir, algo que non sexa unha casualidade ou o simple premio de loteria, no que calquera persoa asumiríao como un golpe de sorte e alí acabaría o feito fortuito.
Son casos de serendipia os casos seguintes:
- Moitas persoas viron unha mazá caer ou outras froitas, pero só Newton a planteou como a lei universal da gravidade.
-W.C. Röntgen, cando experimentaba con lámpadas fluorescentes de raios catódicos, descubriu unha fonte de enerxía que chamou de raios X.
-James Watt, ao mirar a tapa dunha pota saltando polo vapor da auga fervente, tivo a idea de utilizar a forza para mover as pezas e así imaxinou a máquina a vapor, que patentou.
- Na química de tinturas, accidentes levaron á síntese de colorantes para tecidos, como aqueles realizados polos W.H. Purkine dentro e A.G. Dandridge ou Hilaire de Chardonnet.
-Un asistente de Pasteur, explorou o accidente que tivo cando rompeu unha botella de colódio, xa que máis tarde o produto era pegañento e polimerizado e formaba como un fío de seda e, así, inventou a seda sintética, que máis tarde foi chamada rayón.
-Nas ciencias biomédicas hai varios exemplos, como a observación de Von Mering e Minkowski que nas gaiolas duns cans utilizados para determinadas prácticas cirúrxicas estaban cheos de formigas, e despois de facer investigacións, descubriron que a urina dos cans foi a que atraeu as formigas; a estes animais resecáraselle o páncreas e así encontrouse a relación entre este órgano e o limiar renal para a glicosa.
Todos estes casos de serendipia son casos interesantes, pero os exemplos máis chamativos son os seguintes:
-O descubrimento da penicilina por Alexander Fleming.
-O descubrimento do Helicobacter pylori polo Dr John Robin Warren)
-Deseñodo método de cultivo en agar para a búsqueda de Strongyloides stercoralis.
E vós que pensades acerca destes descubrimentos inesperados?
Este post foi elaborado por Uxía Martínez López no curso 09-10