IES Salvaterra de Miño (Pontevedra)

Pese a teima popular de dicir que o descubrimento de América ocorreu no ano 1492 por Cristóbal Colón, isto non é certo. Moitos centos e incluso miles de anos antes de que os españois chegáramos ao continente americano xa había nativos alí. Os pobos maias ou incas son un bo exemplo. O que se vai a tratar neste post é quenes son os verdadeiros descubridores desta terra descoñecida ata entón.

O Homo sapiensapareceu en África hai 180 000 anos,concretamente en Etiopía. Dende alí expandiouse aos demais continentes, primeiro Asia fai 100 000 anos e despois Australasia  fai uns 60 000, posteriormente a Europa hai 45 ooo anos, e finalmente a América hai uns 35 000 anos.

Estes intrépidos exploradores chegaron ao continente americano a través do estreito de Bering, que une o extremo máis oriental de Asia coa península de Alasca. Durante a Idade de Xeo o nivel do mar estaba moito máis baixo que na actualidade, ata 120 metros, e este paso era perfectamente transitable para os homes prehistóricos, acostumados ás rigurosidades do clima de Siberia.

Pero non foi ata hai 13000 anos cando o Homo sapiens conseguiu avanzar cara o sur de Canadá, ao producirse un  período de desxeo do planeta que derretiu os glaciares que impedían o paso. Acadaron entón as praderías vírxenes dos actuais Estados Unidos, que contaban cun alto número de presas e animais aptos para o consumo humano, como mamuts ou bisontes xigantescos. Eran os homes de Clovis (Novo México, EE.UU.), cuxos retos antropolóxicos datan de hai 11 000 anos e estaban considerados ata ben pouco os máis antigos do continente americano. Esta é a teoría máis extendida e aceptada pola comunidade científica.

Recentemente o achado nunha cova natural coñecida como The Pit (Península de Yucatán, México) de ósos de homes prehistóricos, aproximadamente 2000 mil anos anteriores á cultura de Clovis, fai aos palentólogos replantearse a teoría do asentamento humano en América. O pozo mide 32 metros de profundidade e é unha entrada a unha red de pasadizos subterráneos naturais que se extende por toda a península. Os arqueólogos deben penetrar na oscuridade e desenterrar os ósos nun limitado período de tempo, pois o osíxeno gardado nas botellas convértese nun ben preciado e escaso a esas profundidades.  Despois, unha vez que os restos xa se atopan na superficie, son trasladados aos laboratorios onde son investigados polos máis prestixiosos científicos mexicanos, liderados polo doctor Terrazas.

Ao seren estes restos anteriores a todos os antes coñecido na zona, crea a posibilidade que a ocupación de Sudamérica ocorrera de outra maneira. O doctor Terrazas defende a seguinte hipótese:

 -Obertura: Os seres humanos xa estaban asentados no itsmo de Bering, mais non podían avanzar cara o sur debido a presenza de enormes glaciares. Algunha tribú pioneira podería rodear a costa Oeste de Canadá ata chegar as zonas máis tropicais en piraguas, seguindo o recorrido das focas.

-Segundo acto: Os pescadores chegaron ás costas vírxenes de California e México, onde se estableceron. Existían por aquela época grandes animais idóneos para a caza(mamuts, camellos, etc.), que constituían o seu principal aporte alimenticio.

- Último acto: Estes “paleoamericanos” extinguíronse cando ocurriu o período de desxeo fai 11ooo anos, ao subir o nivel do mar e desapareceren as presas fáciles de cazar. Virían posteriormente novos homes de Siberia (home de Clovis) mellor adaptados que poblarían definitivamente o continente e darían lugar ás étnicas propias da zona: maias, aztecas…

Fontes:

-A imaxe está alonxada nun blog persoal dedicado á antropoloxía: Origen del hombre.

-A información para o post é da revista GEO, nº310.

Entrada elaborada no curso 12-13 por Antía Pereira Fernández

Tags: Homo sapiens, palentoloxía